IŞIK, Zafer (2008) *
Abbas Kiarostami (1997) - Ta’m-e Gīlās (Kirazın Tadı)
Deneysel ve gerçekçi sinemanın ustasından 1997 yapımı deneysel bir başyapıt. Türk-Fars felsefesinin derin izlerini taşıyan film; hayatının sıradanlaşması ve anlamsızlaşması yüzünden yaşamına son vermeye karar veren bir adamın yol hikayelerini anlatır. Hayattan zevk alamadığını düşünenler için ilaç niyetine bir filmdir Kirazın Tadı.
Akira Kurosawa (1975) - Dersu Uzala
İmparator lakablı Kurosawa'dan tabiat-insan eleştirisi üzerine 1975 yapım uzun soluklu bir film. Ufak tefek bir avcı olan Dersu: "Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tanı" diyerek bize farkında olmadığımız nimetler hakkında saygı duymayı öğretiyor.
Andrei Zvyagintsev (2003) - Vozvrashcheniye (Dönüş)
Rus sinemasına yeni bir yorum getiren Zvyagintsev'in rüştünü fazlasıyla ispatladığı 2003 yapım Dönüş filmi, Nuri Bilge Ceylan sinematografisi tadında ve David Lynch sersemleticiliğine sahip senaryosu ile izleyiciyi uzun süre etkisinde bırakacaktır.
Ingmar Bergman (1957) - Smultronstället (Yaban Çilekleri)
Sinema deyince belki de Chaplin'den sonra anılması gereken ve yakın zamanda aramızdan ayrılan Bergman ustanın 1957'de çekmiş olduğu Yaban Çilekleri: Hayatının son demlerinde bir ihtiyarın tüm yaşamının muhasebesini konu alan, yer yer de sürrealist vuruşlar yapan bir film. Başrolde oynayan ve kendisi de sinemanın öncülerinden olan Victor Sjöström, filmden birkaç yıl sonra ölmüştür.
Krzysztof Kieslowski (1988) - Krótki Film o Zabijaniu (Öldürme Üzerine Kısa Bir Film)
1988 yapımı ve yönetmenin daha önce çektiği Dekalog isimli kısa filmlerinden birinin uzun metrajıdır. Öldürmenin doğasını eleştiren Kieslowski, fiilin nasıl bireyce işlendiğinde suç, devlet eliyle işlenildiğinde ise yasal olduğunu izleyicinin zihnine kendi üslubu ile kazıyor.
Mohsen Makhmalbaf (2005) - Sex o Phalsapheh (Seks ve Felsefe)
İran'ın sevilen yönetmeni Makhmalbaf'dan sıradışı bir film. 2005 yapımı olan Seks ve Felsefe, Aşkı tanımlamak için çeşitli formüller arayan ve eleştiren bir filmdir. Sembolik anlatımı dolayısı ile her izleyiciye hitap etmeyeceğini belirtir, hayatımızın gerçekte ne kadarını yaşamış sayıldığımızı sorgulaması açısından izlenmeyi hak eder.
Masaki Kobayashi (1962) - Seppuku
1962 Japonya yapımı Seppuku, ya da yaygın ismi olan Harakiri temasını araç olarak kullanmaktadır. İç savaşlardan dolayı işsiz kalan samurayların yaşadıkları trajedileri konu alır. Gıda ve sağlık gibi temel ihtiyaçlardan yoksun insanlardan, zengin ve tok olanların duyarsızca erdem beklemelerini eleştiren film, en saygın değerlerin bile yeri geldiğinde insan hakkından daha kıymetli olmadığını anlatmaya çalışır izleyiciye.
Sergio Leone (1968) - C'era Una Volta il West (Bir Zamanlar Batıda)
Vestern filmlerinin usta yönetmeni Leone'den 1968 yapımı ve ucuz amerikan zekasının ötesinde bir film. Sebebinin ise senaristliğini Leone ile birlikte Dario Argento ve Bernardo Bertolucci'nin paylaşmasından anlayabiliyoruz. 175 dakikalık film, hiçbir dakiklasında, izleyiciyi ekran başından alıkoymayacak lirik bir sürükleyiciliğe sahip. Vestern sevenlerin literatüründe baş köşeyi hak eden filmlerden biridir.
Woody Allen (1983) - Zelig
Allen sinemasının müstesna bir yerine sahip olan 1983 yapımı film, deneysel olma özelliği taşır. Belgesel formunda çekilen filmin iç görüntüleri, 1900'lerin başlarına aitmiş gibi eskitilerek montajlanmıştır. Bergman'ın Persona filminin modern ve daha ileriye götürülmüş bir filmidir. Toplumun nasıl bir birey olması gerektiğini insanlara etiketler yapıştırarak dikte etmesini kendi üslubu ile komik bir halde eleştirmektedir usta komedyen.
Hayao Miyazaki (1997) - Mononoke-hime (Prenses Mononoke)
Anime dünyasının dahi ihtiyarı Miyazaki'den hayalgücü karşısında şapka çıkarılacak 1997 yapımı bir anime. Tabiat, insanların kendisine yaptığı tahribat karşısında suskun değildir ve normal boyutlarından kat kat iri olan ormanın hayvan tanrıları, ormanlarını korumak için insanoğlu ile zorlu bir mücadeleye girer. Kimin kazandığı ise Miyazaki ustanın hikmet dolu eleştirisi ile izleyiciye adeta ders verir.
* Işık, Zafer (2008, Ağustos-Eylül). Az Bilinen Filmler Üzerine #1. Düşünkara Fanzin, Sayı: 4